DEVOTCHKA - AND THE WINNER IS...

Zeri magnetik i Nick Urata-s do te vendosej ne skenen indie rock si nje nga fenomenet e kohes.

Bashke me tre individe te tjere do te krijonte Devotchka (vijne nga Denver dhe formohen aty nga viti 1997): nje kompleks multi-instrumental ku perzihen sidomos ritmet ballkanike, por edhe ato orientale, bouzouki, mariachi me rrenjet e folk-ut meksikan. Valse te dehur, kenge bohemiane, ndjeshmeri alla-Lindore e vere ballkanike do te perbejne kornizen e ketij kompleksi me potencialitet te adhurueshem. Nje kenaqesi e vazhdueshme per veshet e kedo!

Mirepo e gjithe kjo vihej re vetem pasi nje film kryeveper me titullin Little Miss Sunshine (2006) ben buje per origjialitetin, realitetin theres qe paraqet, historine on-the-road, personazhet fantastike qe njohim minute pas minuti.

Nen kete realitet artistik DeVotchKa-t, emri i se cilit shkruhet me shkronjat e mesit te medhaja, (marre nga libri A Clockwork Orange te Anthony Burgess, botuar ne 1962, ndersa ne rusisht do te thote 'vajze e re') nuk perserisin asgje, por rinovojne me nje pasion te ri duke u bere keshtu pioniere te denje te nje muzike shumeshekullore.
Do te jene grupi me pak i shfaqur e i reklamuar nga kritika dhe do t'i duhen plot kater vjet lodhje dhe po kaq albume qe nga debuti i tyre me SuperMelodrama (Dago Records, 2000) per tu bere i njohur nga publiku i gjere. Formohen ne Denver (Kolorado) nga lideri Nick Urata, i cili eshte vokalisti me zerin magnetik (luan gjithashtu kitare, trombe, piano dhe te vecantin theremin).
Fillimisht do te jene mbeshtetes muzikore te shfaqjeve burlesque te modeles/pin-up Dita Von Teese, ku vete menyra e ketyre shfaqjeje i ben qe te luajne nje shumice ritmesh. Do te hapin koncerte per Belle & Sebastian, Gogol Bordello dhe madje per Marilyn Manson! Me vone do te xhirojne shpesh per tu afruar me publikun e per te rigjetur lidhjet e vjetra frymezuese. Ne thelb perpunojne folkun ballkanik me ate
meksikan, duke futur rregullime me violina dhe kitare qe te bejne te mendosh per realitete melankolike, te zgjeruara ne hapesire e qe i referohen nje kohe te kaluar, por te mrekullueshme per nga ritmet e muzikes.

Zhvillimi dhe kthesa do te ndodhin ne 2006 me prezantimin e drames road-movie Little Miss Sunshine ku drejtuesit Jonathan Dayton me Valerie Faris zgjedhin si kolone zanore gjurmet e albumit How It Ends, tashme i leshuar qe ne 2004.

"Ishim ne turne diku midis Wyoming dhe Idahos kur nje mik me telefonon dhe me thote qe ne kemi qene nominuar nga Grammy Awards... Mbeta i tronditur!!!"
nga nje interviste e Nick Urata, 2007

Ndersa mikrobuzi i vogel Wolkswagen T2 shpejton ne rruget e Amerikes me kete familje 'normale' brenda, gjurma title-track 'How It Ends' ben si kornize ideale e pershkruan  personazhin fantastik qe fshihet brenda secilit prej nesh, nuk eshte nje trasformim, por nje drame qe arrin kulmin ne fund, ku e verteta eshte e kaq e brishte saqe eshte mekat ta besh te njohur, por kurajo dhe forca qe buron nga shfryerjet jane nje shuplake botes hipokrite qe na rrethon. E tille eshte 'How It Ends' (si mbaron), fillon me shkeputje te rregullta te tastieres, pastaj vijne shkeputjet e fizarmonikes, me vone pianoja dhe e kenduara e Urata-s e shnderrojne ne nje balade rrenqethese, gati perlotese qe fsheh forcen tipike qe udheton bashke me dy violinat. Eshte nje pyetje retorike. Nuk ka sesi te mbaroje pervecse keshtu; si nje udhetim i sinqerte, i vetedijshem.

How It Ends numeron gjurme te nje bukurie te rralle. 'You Love me' tregon per nje histori dashurie te paperfunduar e te trishtuar, por gjithnje reale (Now there is an ocean of time / Between your life and mine / You look happy / And you're married I bet).
Lirikat e Urata-s vazhdojne me 'The Enemy Guns', ku dashuria e te riut qe kthehet nga lufta zbulon qe e ish e dashura ka martuar nje te pasur (si ne nje film Western):

We have given our bodies / trupat tane ia kemi dhene
To the Mexican army / ushtrise meksikane,
But my heart and soul / por zemra dhe shpirti im
Belong to you my love / te perkasin ty e dashur

Polka e 'Charlotte Mittnacht (TheFabulous Destiny Of...)' eshte nje dedikim instrumental i filmit Le fabuleux destin d'Amelie Poulain ku pergjohet muzikalisht mjeshtri francez Yann Tiersen (autor i kolones zanore se filmit). Gjurma nuk do te jete e vetmja me sfond francez pasi edhe 'Viens Avec Moi' kendohet gjithshtu ne frengjisht. Ndersa 'Dearly Departed' i kendon nje lamtumire, 'Such a Lovely Thing' eshte nje tjeter arritje artistike. I ngjan nje feste tipike cigane plot ekzagjerim. Zerit terheqes dhe mjaft pasional te Urata-s nuk mund t'i qendrohet indiferent. Kryevepra instrumentale mbetet 'Lunnaya Pogonka', si nje karvan cigan ne levizje te humbur me kulmim e violinave te Tom Hagerman dhe perkursionesh tribale te Shawn King qe perseriten ne cikel dehes. Albumi mbyllet me 'Reprise' nje rikthim me tone te qeta i temes se 'How it Ends'.

Duke theksuar edhe njehere potencialitetin artistik (ku jep e merr persa i perket ndikimit muzikor me te medhenjte Calexico, Giant Sand apo edhe me Black Heart Procession), tingujt e kesaj orkestre (qe e nisi, si te them, nga poshte) me ndotje ballkanike, do te qendrojne per nje kohe te gjate ne mendje e sidomos ne zemer...